Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen heeft een waarschuwing uit doen gaan voor het gelijktijdig gebruiken van bepaalde kruidenproducten (en -preparaten) en geneesmiddelen. Begin deze week namen de grote kranten het bericht over de start van een campagne direct over. Zonder in details te treden
Wat is er aan de hand?
Het CBG schrijft: "Veel mensen ervaren de positieve effecten van kruidenproducten, maar weten niet dat de combinatie van kruiden en medicijnen soms ook schadelijk kan zijn voor de gezondheid." Het gaat om - voorlopig - tien kruiden, waarvan supplementen in Europa als geneesmiddel zijn goedgekeurd: St. Janskruid, Rode Zonnehoedwortel, Geelwortel, Mariadistel, Amerikaanse Ginseng, Rode Salie, Knoflook, Groene thee, Ginkgo en Valeriaan. Later worden misschien nog andere middelen aan de lijst toegevoegd. Op de website www.cbg-meb.nl is meer over deze campagne te lezen.
Er zijn wel een paar kanttekeningen bij de campagne te maken. In de eerste plaats betreft dat de gretigheid waarmee kranten en tijdschriften dit bericht brengen. Inhoudelijk klopt het wel, het gaat immers om supplementen, die zijn toegelaten als kruidengeneesmiddelen, en niet om het gewone keukengebruik van bijvoorbeeld knoflook, kurkuma en groene thee. In de berichtgeving in de kranten en tijdschriften wordt vervolgens die nuance verlaten en worden 'kruidengeneesmiddelen of supplementen' verkort tot 'kruiden'. Daar lees je makkelijk overheen. Weet dus wel waar het over gaat.
Ook het CBG is niet altijd duidelijk. Zo schrijft het College over knoflook: "Voorbeelden van medicijnen waarvan knoflook de hoeveelheid in het lichaam kan beïnvloeden: spierverslappers, antikankermedicijnen, maagzuurremmers, antivirale medicijnen (hiv medicijnen) en bloedverdunners." Maar het schrijft op dezelfde pagina, dat er in Nederland geen kruidengeneesmiddelen op de markt beschikbaar zijn. Wat moet ik dan denken van de vele merken knoflookcapsules, die bij elke drogist in de schappen liggen? Vallen die er niet onder, of zijn dat geen geneesmiddelen in de zin zoals CBG het bedoelt? Verwarring alom. Overigens acht het College het niet nodig er artsen meteen van in de stress te laten schieten. In de 'Interactie informatie voor artsen en apothekers' schrijft het College: "Voor wat betreft mogelijke geneesmiddel interacties lijkt er geen reden te zijn om te adviseren het gebruik van kruidenpreparaten met knoflook niet te starten of te stoppen in combinatie met andere geneesmiddelen, maar zoals aangegeven is voorzichtigheid geboden in combinatie met bloedverdunners. In deze gevallen is extra monitoring aan te bevelen."
Bij enkele andere kruidengeneesmiddelen lijken de waarschuwingen meer op zijn plaats, zoals bij de Amerikaanse ginseng en Mariadistel, maar bijvoorbeeld Rode Zonnehoed (Echinacea) wordt ook in de waarschuwing voor artsen als 'ongevaarlijk' betiteld.
Tenslotte rept het College met geen woord over de homeopathische middelen die van de genoemde kruiden worden gemaakt. Dat zijn immers, bij wet van 2012, ook geneesmiddelen. Dat er een groot verschil is tussen kruiden en homeopathische middelen is veel mensen niet bekend en ook nieuwsberichten gooien beide middelen gewoonlijk op één hoop.
De werking zoals die bij homeopaten bekend is van deze tien middelen is niet dezelfde als die bij de kruiden wordt genoemd. Dat betekent bijvoorbeeld dat St. Janskruid, dat als kruidengeneesmiddel volgens het CBG wordt voorgeschreven bij milde depressie, door homeopaten als het homeopathische middel Hypericum vooral wordt voorgeschreven voor andere zaken dan depressies en alleen wanneer het aansluit bij de totaliteit van de persoon.
Dat het CBG en de media dat verschil negeert is kwalijk, maar misschien een gevolg van het bestaande, maar onjuiste idee, dat er geen bewijs voor de werking van homeopathische middelen is - je kunt ze dan makkelijk negeren. Terwijl er al veel bewijs voor die werking is, zie elders op deze site. Of men denkt nog steeds, dat homeopathische middelen 'niet kunnen werken, dus werken ze niet', zoals ik onlangs weer op een conferentie hoorde. (op diezelfde conferentie had een onderzoeker met een meer open mind de vraag gekregen: "Waarom heb je dat onderzocht? Je weet toch dat homeopathie niet werkt?" Van een vooroordeel gesproken…).
De waarschuwingen voor het gebruik van kruidengeneesmiddelen mogen op hun plaats zijn, maar voor de kruiden die via voorgeschreven regels tot homeopathische middelen zijn verwerkt gaan ze in elk geval niet op.
